Zawód doradcy podatkowego jest profesją zaufania publicznego, wymaga więc – oprócz posiadania sporej wiedzy – spełnienia dodatkowych warunków, bez których pełnienie tej funkcji nie jest możliwe. Jak zatem wygląda droga do profesjonalnego doradztwa w zakresie prawa podatkowego?
Doradca podatkowy – czym się zajmuje?
Zakres kompetencji doradcy prawnego jest bardzo szeroki – nie ogranicza się jedynie do standardowego doradztwa w zakresie przepisów prawa. Wszystkie czynności, które może podjąć doradca, są ściśle określone ustawowo, i obejmują:
- udzielanie porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej, związanej z tymi obowiązkami;
- prowadzenie ksiąg rachunkowych, podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie pomocy w tym zakresie;
- sporządzanie zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie pomocy w tym zakresie;
- reprezentowanie podatników w roli pełnomocnika w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych;
- wykonywanie niezależnego audytu funkcji podatkowej.
Doradcy podatkowi są uprawnieni również do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej w zakresie prawa podatkowego, występowania przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi i Naczelnym Sądem Administracyjnym, a także poświadczania dokumentów za zgodność z oryginałem w ramach postępowań podatkowych, administracyjnych i sądowo-administracyjnych. Ponadto, mogą również zasiadać w organach nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa oraz zakładać i prowadzić spółki partnerskie z innymi doradcami podatkowymi, adwokatami lub radcami prawnymi.
Dodatkowo, doradcy podatkowi objęci są immunitetem materialnym – mogą korzystać z wolności słowa w ramach wykonywania zawodu, a w przypadku jej nadużycia – nie podlegają odpowiedzialności karnej. Obejmuje ich tajemnica zawodowa, z której zwolnić może jedynie Sąd.
Kto może zostać doradcą podatkowym?
Doradca podatkowy to wymagający i bardzo odpowiedzialny zawód. Ze względu na charakter pracy, swoje działania musi realizować w sposób rzetelny i w zgodzie z obowiązującymi przepisami – zarówno tymi, które związane są stricte z jego działalnością, jak i etyką zawodu. Aby móc go wykonywać, kandydaci na doradcę podatkowego muszą spełnić łącznie następujące warunki:
- posiadać pełną zdolność do czynności prawnych,
- w pełni korzystać z praw publicznych,
- posiadać nieskazitelny charakter, a dotychczasowe postępowanie daje potwierdzenie prawidłowego wykonywania zawodu doradcy,
- posiadać wykształcenie wyższe (dowolnego kierunku).
Powyższe punkty są formalnymi wymogami, które otwierają drogę do uzyskania tego zawodu. Najważniejszym krokiem jest jednak zdanie egzaminu na doradcę podatkowego.
Jak wygląda egzamin na doradcę podatkowego?
Egzamin jest przeprowadzany przez Państwową Komisję Egzaminacyjną do Spraw Doradztwa Podatkowego. Składa się z dwóch części: pisemnej oraz ustnej, przy czym część ustna następuje dopiero po pozytywnym zdaniu części pisemnej. Składa się ona ze stu pytań testowych oraz jednego zadania egzaminacyjnego. Część ustna to dziesięć pytań, zawartych w wylosowanym zestawie.
Egzamin ma na celu sprawdzenie wiedzy zawodowej z zakresu:
- źródła i wykładni prawa,
- analizy podatkowej,
- podstaw międzynarodowego oraz wspólnotowego prawa podatkowego,
- materialnego prawa podatkowego,
- krajowego, wspólnotowego i międzynarodowego prawa celnego,
- prawa dewizowego,
- prawa karnego skarbowego,
- rachunkowości,
- postępowania przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi, oraz postępowanie egzekucyjne w administracji,
- organizacji i funkcjonowania Krajowej Administracji Skarbowej,
- ewidencji podatkowej i zasad prowadzenia ksiąg podatkowych,
- przepisów dotyczących doradztwa podatkowego i etyki zawodowej.
Zakres wiedzy jest bardzo szeroki, a w jej zdobyciu i usystematyzowaniu może pomóc kurs na doradcę podatkowego, gdzie poruszane są wszystkie zagadnienia występujące na egzaminie.
Po uzyskaniu pozytywnego wyniku, można wystąpić o zgodę do Przewodniczącego Krajowej Rady Doradców Podatkowych na odbywanie praktyk, które trwają 6 miesięcy. Na równi z ich odbyciem zalicza się zatrudnienie przez określony czas w instytucjach prawniczych – dokładne miejsca i terminy określane są ustawowo.
Doradca podatkowy – wykonywanie zawodu
Po odbyciu praktyki, złożeniu wniosku o wpis na listę doradców podatkowych i ślubowaniu, uzyskuje się uprawnienia zawodowe do pełnienia funkcji i posługiwania się tytułem doradcy podatkowego. Należy pamiętać, że zawód ten zobowiązuje m.in. do stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych – poprzez uczestnictwo w różnych kursach, szkoleniach czy konferencjach, co gwarantuje wysoki poziom świadczeń wobec podatników, płatników czy inkasentów.
